Forteiland Pampus
Rondje Pampus vindt ieder jaar plaats op en rond het unieke Forteiland Pampus. Forteiland Pampus, gelegen in het IJmeer bij Amsterdam, maakt deel uit van de Stelling van Amsterdam, een verdedigingslinie opgericht eind 19e eeuw. Het fort werd gebouwd tussen 1887 en 1895 als bescherming tegen mogelijke aanvallen via de Zuiderzee. Het eiland diende als vooruitgeschoven verdedigingspost en opslaglocatie voor artillerie en munitie, een strategische schakel in de verdediging van de hoofdstad.
Na de Eerste Wereldoorlog verloor Pampus snel zijn militaire waarde door technologische ontwikkelingen en veranderende geopolitieke omstandigheden. Het fort werd buiten gebruik gesteld en raakte in verval. Pas veel later, in de jaren ’90 van de vorige eeuw, werd het eiland herontdekt als cultureel erfgoed en begon de restauratie om het voor publiek toegankelijk te maken.
In de afgelopen decennia is Forteiland Pampus uitgegroeid tot een populaire toeristische attractie, bekend om zijn rijke geschiedenis en als onderdeel van de UNESCO Werelderfgoedlijst. Bezoekers kunnen er rondleidingen volgen, evenementen bijwonen en meer leren over de militaire geschiedenis van Nederland en de unieke ecologie van het IJmeer.
100% fossielvrij en zelfvoorzienend
Stichting Forteiland Pampus heeft met succes haar duurzame ambities waargemaakt: het eiland is nu volledig zelfvoorzienend en draait 100% fossielvrij. Dankzij zonne- en windenergie, een slim energiesysteem en innovatieve waterzuiveringsinstallaties is Pampus een inspirerend voorbeeld geworden van duurzaam erfgoed.
Dit ambitieuze traject is gerealiseerd met steun van verschillende partners en organisaties, waaronder het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling van de Europese Unie (REACT-EU Kansen voor West II).
Dankzij een subsidie van 996.000 euro kon Pampus een geheel nieuw en fossielvrij energiesysteem aanleggen. Dit systeem wekt energie op via zon, wind en biovergisting en slaat deze op in de vorm van waterstof via een smart grid. Uniek aan dit systeem is dat de beschikbaarheid van energie leidend is voor de vraag op Pampus, en niet andersom zoals op de vaste wal.
Naast het nieuwe energiesysteem zijn ook andere duurzame projecten op Pampus afgerond of bijna afgerond. De Bergloods is nu energiepositief, de vloot is deels geëlektrificeerd en een geavanceerde waterzuivering installatie zorgt ervoor dat Pampus in zijn eigen waterbehoefte voorziet.
Pampus was al ‘off-grid avant la lettre’: een eiland dat historisch gezien op eigen kracht moest overleven. Dit erfgoed van onafhankelijkheid is nu doorgetrokken naar de toekomst. Het eiland blijft een levend experiment waarin duurzaamheid en erfgoed samenkomen, op een manier die zowel functioneel als inspirerend is.
Beleven en leren op Pampus
Bezoekers kunnen dit duurzame erfgoed nu zelf ervaren. Op het eiland ontdek je hoe Pampus zichzelf voorziet van energie, water en voedsel en welke innovatieve technieken daarvoor worden ingezet. Daarnaast biedt Pampus diverse educatieve programma’s en evenementen aan om bewustzijn en kennis over duurzaamheid en cultureel erfgoed op enthousiaste en inspirerende wijze te vergroten.
Pampus blijft zich ontwikkelen als een plek waar geschiedenis, natuur en innovatie samenkomen, voor de generaties van nu en de toekomst. Meer informatie vind je op de website van Forteiland Pampus .